9

وقتي از فضاي مجازي صحبت مي شود ، همواره از قدرت رهايي بخشي آن گفته مي شود . اينکه انسان ها به دور از قيود اجتماعي در اجتماعات مختلف شرکت مي کنند و حرفهايي مي زنند که در زندگي روزمره جراتش را ندارند . درنوشته هاي قبلي اين بلاگ به اين موضوع پرداخته بودم .
ولي سوالي که برايم پيش آمد اين بود که در اين فضا چه بر سر هويت مي آيد ؟ . به طور حتم فرد در دنياي واقعي تحت تاثر ساختارهاي اجتماعي هويتي پيدا مي کنند و ممکن است از آن راضي هم نباشند ولي به خاطر عرف و قيود اجتماعي از سر باز زدن از آن خودداري مي کنند. حال در فضاي مجازي چه پيش مي آيد؟ . فرد هيچگاه هويتي يکپارچه به دست نمي آورد . بلکه آنچه اتفاق مي افتد اين است که در مکان هاي و اجتماعات مختلف با هويت هاي گوناگون ظاهر مي شود . فرم اينترنت و امکاناتي که فراهم مي کند به نظرم چنين نتيجه اي به بار مي آورد . پژوهشهاي انجام شده در اروپا و امريکا نيز مويد همين مطلب است . افراد در يک جا ممکن است جنسيت خود را عوض کنند و در جايي ديگر با هويتي ديگر و اسمي مستعار بيانيه اي خاص را امضا کنند . در يکجا با اسمي به غيراز اسم خود از علايق خود بگويند و .....و با اين همه در زندگي روزمره همچنان با همان هويت متعارف خود روزگار بگذرانند .
توقع ما از فضاي مجازي در مورد قدرت رهايي بخش آن بي جا است . آنچه اتفاق مي افتد نه شکل گيري هويت به اصطلاح واقعي و دلخواه فرد که چند پاره شدن هويت او و در واقع شکل گيري هويت هاي گوناگون فرد است . ديگر صحبت از هويت واقعي و يا اصيل فرد بي معنا است . بلکه بايد از هويت هاي فرد صحبت کنيم . هويت هايي که همه کپي هستند